Openbaar Bestuur

Full course description

In dit blok zal vanuit het perspectief van de gemeenten bekeken worden hoe zij opereren binnen de ‘gedecentraliseerde eenheidsstaat’. Provincies en gemeenten worden in het Nederlands staatsbestel immers aangeduid als decentrale overheden. Enerzijds hebben provincies en gemeenten een algemene bevoegdheid tot regeling en bestuur, die slechts bij of krachtens de wet kan worden beperkt (autonomie), anderzijds zijn provincies en gemeenten verplicht mee te werken aan de uitvoering van door hoger gezag gestelde regels (medebewind).

Het aantal gemeenten daalt weliswaar gestaag, maar de gemeentelijke taken nemen de laatste jaren toe (bijvoorbeeld op het sociale en fysieke domein). Omdat deze taakverzwaring hogere eisen stelt aan de bestuurskracht van gemeenten, hebben veel gemeenten ervoor gekozen om taken onder te brengen in regionale samenwerkingsverbanden (regionalisering) of om te fuseren tot grotere gemeenten (herindelingen).

Bijna dagelijks is er in het nieuws wel iets te lezen of te horen dat een relatie heeft met het gemeenterecht. De ene keer “valt” een college van B&W of neemt de raad een motie van wantrouwen aan tegen een wethouder, de andere keer verbiedt een burgemeester een voetbalwedstrijd. Een aantal bijeenkomsten in dit blok zijn dan ook opgebouwd rond de belangrijkste bestuursorganen van de gemeente (de raad, het college van B&W en de burgemeester). Naast het organisatierecht en de onderlinge verhouding tussen de bestuursorganen, komen ook de taken en bevoegdheden van deze organen uitgebreid aan bod, in het bijzonder de verordenende bevoegdheid van de raad en de openbare ordehandhaving door de burgemeester. Ook aan het thema integriteit binnen het decentraal bestuur wordt de nodige aandacht besteed. Aangezien een (decentrale) overheid zonder geld niets kan uitrichten, mag het thema financiën niet ontbreken. In die bijeenkomst zal bekeken worden hoe de gemeenten aan geld komen en hoe de controle op de uitgaven is geregeld. Ook het thema bestuurlijk toezicht op decentrale overheden komt aan bod. Als laatste wordt aandacht besteed aan de openbaarheid van overheidsinformatie voor burgers. Hierbij zal vooral de Wet open overheid (Woo) centraal staan.