Inleiding Grondslagen van het Recht
Volledige vakbeschrijving
In Inleiding Grondslagen van het Recht worden klassieke rechtsfilosofische thema’s zoals de verbindende kracht van het recht, de structuur van een rechtssysteem, de problematiek rond het sturen van de samenleving door middel van regelgeving en de functies van het strafrecht bestudeerd. Het is daarbij de bedoeling dat studenten leren een kritische houding aan te nemen, niet alleen ten aanzien van de inhoud van het recht, maar ook ten aanzien van het recht als zodanig.
Om studenten hierbij op weg te helpen is er voor gekozen bovenstaande thema’s te bespreken aan de hand van één leerboek, waarbij het rechtsbegrip van de rechtsfilosoof John Austin als kapstok wordt gebruikt. Vanuit de vraag ‘wat is recht?’ en Austins antwoord daarop zullen de verschillende rechtsfilosofische thema’s stapsgewijs aan bod komen.
Tegelijkertijd wordt bij Casus en Vaardigheden aandacht besteed aan dezelfde leerstukken maar dan met de vraag “hoe is dit in Nederland geregeld?”. Dit wordt bestudeerd aan de hand van het nu geldende recht (positief recht). Bij Systeem wordt juist niet gekeken naar hoe het geregeld is. Bij Systeem wordt de aandacht gevestigd op waarom het zo geregeld is en of dit wel rechtvaardig of rechtmatig is. Moet het wellicht anders?
Van studenten wordt verwacht dat ze aan het einde van de systeembijeenkomsten de visies van diverse rechtsfilosofen gestructureerd en bondig kunnen weergeven, alsmede dat ze zelf kritisch kunnen redeneren binnen bovenstaande thema’s.
Het vak bereidt voor op de studie rechten in het algemeen en in het bijzonder op het vak Grondslagen van Recht in semester 5 (jaar 3).
Evaluatiemethoden:
- Individuele opdracht Grondslagen en Methoden van het Recht (essay) (30%)
- Tentamen Grondslagen en Methoden van het Recht (70%)
Doelstellingen van dit vak
Na succesvolle afronding van Inleiding Grondslagen van het recht heb je de volgende leerdoelen bereikt:
- Je hebt kennis en inzicht omtrent waarom er recht is en de samenhang tussen recht en regering en kan de opgedane kennis en inzichten toepassen.
- Je hebt kennis en inzicht omtrent de globale verschillen tussen de natuurrechtelijke versus de recht-positivistische benadering en kan de opgedane kennis en inzichten toepassen.
- Je hebt kennis en inzicht omtrent het centrale idee van een rechtstaat en haar kenmerkende aspecten en van de scheiding der machten (trias politica) en kan de opgedane kennis en inzichten toepassen.
- Je hebt kennis en inzicht omtrent de rol en vormen van onafhankelijke rechtspraak, inclusief constitutionele toetsing en kan de opgedane kennis en inzichten toepassen.
- Je hebt kennis en inzicht omtrent basale juridische begrippen, verschillende rechtsgebieden die binnen een staat bestaan en het verschil tussen formeel en materieel recht en kan de opgedane kennis en inzichten toepassen. Je hebt kennis en inzicht omtrent de doelen van staatsrecht, bestuursrecht, belastingrecht, strafrecht en privaatrecht en kan de opgedane kennis en inzichten toepassen.
- Je hebt kennis en inzicht omtrent de internationale dimensie van het recht en hoe het Nederlandse recht en de Nederlandse staat zich hiertoe verhoudt en kan de opgedane kennis en inzichten toepassen.
Voorwaarden
NVT
Aanbevolen literatuur
- P. Westerman, Recht als raadsel. Een inleiding in de rechtsfilosofie, Uitgeverij Paris, 2013 – 2e druk
- F. Fernhout (e.a), Het Nederlandse recht; Een Maastrichtse inleiding, Maastricht: Uitgeverij Gianni 2022
- C. Maris/Jacobs, Recht, Orde en Vrijheid; een historische inleiding in de rechtsfilosofie, Uitgeverij Kluwer 2011- 3e druk (enkel pagina 5-18 (Beschikbaar gesteld via Resources))