Autoimmuunziekten en Autoimmuniteit I
Volledige vakbeschrijving
Een toenemend aantal ziekten blijkt een immunologische oorzaak te hebben. Een belangrijke categorie hierin zijn de autoimmuunziekten, waartoe onder andere “rheumatoide artritis” (reuma), “diabetes mellitus type-1” (suikerziekte), “autoimmuun thyroiditis”, “inflammatory bowel disease” (IBD, o.a. “ziekte van Crohn"), Multiple Sclerose, de “ziekte van Wegener” (vasculitis), en “systemische lupus erythematosus” (SLE) behoren. Deze ziekten worden veroorzaakt door ontstekingsprocessen en immunologische reactiviteit tegen lichaamseigen moleculen van cellen en weefsels. Ondanks de eenduidige immunologische oorzaak die ten grondslag ligt aan deze ziekten, zijn de ziektebeelden verschillend van aard, afhankelijk van het betrokken orgaan of weefselsysteem. Op basis hiervan vallen de autoimmuunziekten onder een aantal verschillende medische (sub)specialismes zoals onder andere Reumatologie, Endocrinologie, Neurologie, Gastro-enterologie (Maag-Darm-Lever), en Immunologie.
Vooralsnog zijn autoimmuunziekten veelal niet te genezen maar wel, onder nauwgezette controle van een specialist, behandelbaar met bepaalde medicijnen. Voor betere behandeling, mogelijkheden tot genezing, en voor het bepalen van risicofactoren van autoimmuunziekten is een gedegen kennis van immunologische mechanismen en van innoverend klinisch en experimenteel wetenschappelijk onderzoek van belang.
In dit keuzeblok GEN2301 wordt, als voorloper op het vervolgblok GEN2601, ingegaan op de immunologische aspecten van autoimmuniteit. Aan de orde komen de immunologische regelmechanismen ter voorkoming van autoimmuniteit en aspecten geassocieerd met verstoring ervan. Ook de typen immunologische effectormechanismen betrokken bij de verschillende autoimmuunziekten komen aan de orde.
Met de specifieke immunologische kennis opgedaan in dit blok GEN2301 wordt de basis gelegd voor het blok GEN2601 waarin op de klinische aspecten van autoimmuunziekten in theorie en praktijk zal worden ingegaan.
Voor uitgebreidere informatie, klik op deze link: Keuzeonderwijs Bachelor Geneeskunde
Doelstellingen van dit vak
Het programma heeft de volgende eindtermen ten doel staan voor wat betreft kennisvergaring en persoonlijke ontwikkeling door de student:
Medische aspecten
- Algemene kennis van autoimmuniteit als oorzaak van autoimmuunziekten
- Immunologische regelmechanismen
- Autoimmuunprocessen
- Pathogenese en pathofysiologie van autoimmuunziekten
- Inzicht hoe verstoring van regelprocessen tot ziekte kan leiden
Wetenschappelijke aspecten
- Kennismaking met onderzoek in autoimmuunziekten
- Verslaglegging
- Voordracht
Persoonlijke aspecten
- Verdieping in de discipline Immunologie
- Kennismaking met problematiek van autoimmuunziekten
Maatschappelijke en gezondheidszorgaspecten
- Kennismaking met autoimmuunziekten als chronische ziekten met een grote impact op maatschappij en gezondheidszorg