Kritisch denken

Volledige vakbeschrijving

Socratisch getest! Aanbevolen door wijsgeren en onderwijskundigen! Kritisch denken behelst meer dan een kritische attitude: het is een verzameling complexe cognitieve vaardigheden. Tot deze vaardigheden behoren het interpreteren en verduidelijken van betekenissen, het analyseren van ideeën en argumenten, het evalueren van stellingen en argumenten, het maken van gevolgtrekkingen, het aanvechten van bewijsmateriaal en het bedenken van alternatieve conclusies en het presenteren van argumenten.

In deze cursus ligt de nadruk vooral op het verder ontwikkelen van een tweetal vaardigheden. Ten eerste zullen de studenten uitgebreid oefenen met het in kaart brengen van redeneringen, een training in informele logica of taalbeheersing zou je kunnen zeggen. Deze argumentatieanalyses leiden tot een beter begrip van impliciete en expliciete redeneringen in stukken tekst, discussies, publieke debatten en wetenschappelijke artikelen. Ten tweede maken de studenten kennis met de basisbeginselen uit de klassieke en de moderne logica. Dit meer formele logische gereedschap oefenen studenten ook uitgebreid, zowel tijdens de onderwijsbijeenkomsten als zelfstandig thuis. Deze basiskennis van de logica komt van pas bij het ontmaskeren van schijnlogica. Drogredenen zoals het bekende “Ik pas in mijn jas, mijn jas past in mijn tas, dus ik pas in mijn tas” komen ook vaak voor in wetenschappelijke artikelen. Bijvoorbeeld in een argumentatie waar bepaalde vaardigheden van kraaien (tellen) via een middenterm (rekenen) worden gepromoveerd tot bewijsmateriaal dat dieren beschikken over complexe vaardigheden (dieren kunnen wiskunde): ook de producten van de wetenschap moeten ten slotte worden verkocht! Tot slot zal er ook worden ingegaan op een aantal wetenschapsfilosofische vragen: Wat is wetenschap? Wat is waar?

Tussendoor zullen de studenten in debatten, een aantal puzzels en een analyse van wetenschappelijke teksten op een meer informele manier de twee basisvaardigheden argumentatieanalyse en logisch redeneren oefenen. Hierbij zullen veel van de praktische deelvaardigheden die voor kritisch denken van belang zijn worden geoefend.

De eindbeoordeling voor deze module is een cijfer tussen 0,0 en 10,0.