Practicum: Constructie van psychologische tests

Volledige vakbeschrijving

De expertise van de psycholoog wordt vaak ingezet in het kader van gedragswetenschappelijk onderzoek, diagnostiek, selectie, coaching, behandelingen of trainingen. De psycholoog maakt daarbij veelvuldig gebruik van tests (prestatietaken, vragenlijsten etc.) om het gedrag, de gedachten en/of de emoties van een persoon die onderzocht wordt, in kaart te brengen. Grafologie (handschriftanalyse) en/of frenologie worden af en toe nog gebruikt bij de werving en selectie van personen. Hoe goed de testresultaten een weerspiegeling zijn van de persoon in kwestie, is sterk afhankelijk van de (psychometrische) kwaliteit van de test die gebruikt wordt. Zo dient duidelijk gedefinieerd te zijn wat de test beoogd te meten (de meetpretentie). De test dient daarnaast betrouwbaar (nauwkeurig) het gedrag, de gedachten of de emoties te meten, en er zal verantwoord moeten worden dat de test meet wat deze beoogd te meten (de validiteit). Echter, de praktijk leert dat er lang niet voor ieder domein van gedrag, gedachten en emoties en/of voor iedere doelgroep (denk bijvoorbeeld aan mensen met ernstige leesproblemen, een visuele handicap of een ernstige motorische beperkingen) tests beschikbaar zijn met een aangetoond voldoende psychometrische kwaliteit. Daarnaast zijn er ook innovatieve trends op dit gebied, zoals het gebruik van spelelementen om bijvoorbeeld gedrag en emoties te meten. Dat betekent dat nog altijd veel tests ontwikkeld (dienen te) worden en/of van veel tests de psychometrische kwaliteiten, in het bijzonder voor specifieke doelgroepen, aangetoond moeten worden. In dit practicum krijgen de studenten “hands on” ervaring met innovaties en/of het ontwikkelen van een nieuwe psychologische test en wat erbij komt kijken om aan te tonen dat de (psychometrische) kwaliteit van dit instrument voldoende is. Studenten zullen tijdens het practicum in groepen kiezen om a) een test voor een specifieke doelgroep te ontwikkelen; b) onderbouwen waarom enkele technieken niet valide of betrouwbaar zijn en alternatieve testen voorstellen of c) innovatieve ontwikkelingen kritisch vanuit de psychometrie bekijken en voorstellen doen voor een kwaliteitsslag. Ongeacht de keuze zal schriftelijk een plan opgesteld worden om de psychometrische kwaliteiten van dit nieuwe instrument te toetsen.