Europees en Nationaal Constitutioneel Recht
Volledige vakbeschrijving
Dit mastervak, onderdeel van het masterprofiel staats- en bestuursrecht van de master Nederlands recht, gaat in op het functioneren van het Nederlandse staatsrecht binnen de context en kaders van het Europees recht.
Het vak laat zien dat het Nederlandse staatsrecht in toenemende mate onder invloed staat van het Europees recht. De blik is op het Nederlandse staatsrecht, maar met een Europese bril. Daarbij komen verschillende onderdelen van het Nederlandse staatsrecht aan bod, zoals het functioneren van de wetgevende macht, uitvoerende macht en de rechterlijke macht, de begrotingsprocedure, decentrale overheden, grondrechten. Recente ontwikkelingen op deze gebieden worden geanalyseerd aan de hand van staatsrechtelijke en Europeesrechtelijk literatuur. Studenten krijgen zo kennis van concrete onderdelen van het staatsrecht en raken ook bekend met ontwikkelingen in de literatuur.
Kortom, een uiterst actueel en divers blok dat laat zien hoe zeer het nationale (staats)recht is verweven met het Europees recht, en hoe zeer die verwevenheid de taken en bevoegdheden van de nationale staatsinstellingen beïnvloedt en mede bepaalt. Dit blok bereidt daarmee goed voor op werk in advocatuur en overheid waar men frequent geconfronteerd wordt met die veelgelaagde rechtsorde.
Instructietaal
De taal van dit blok is Nederlands, zij het dat veel literatuur Engelstalig is, wat ook geldt voor de colleges. Maar het omgaan daarmee is nu eenmaal ook een vaardigheid die nationale juristen zich eigen moeten maken, juist door die internationale en Europese verwevenheid. Onderhandelingen in Brussel, inzicht in de internationale en Europese context, kennis van het Europese begrippenkader (European semester, fiscal compact bijvoorbeeld) en van relevante regels en besluiten zijn gebaat bij een kennis van juridisch ‘Euro’ legal English.
Doelstellingen van dit vak
Het doel van deze cursus is om de actualiteit van het nationale staatsrecht te laten zien in zijn verhoudingen tot het Europese, en de toenemende interactie en veelgelaagdheid te bestuderen. Dat is onder meer van belang om te weten waar invloed kan worden uitgeoefend op besluiten; waar besluiten genomen worden, hoe procedures verlopen en met welke nationale én Europese regels en procedures nationale instanties en instellingen rekening dienen te houden. De moderne jurist kan niet zonder die kennis omdat deze van belang is voor consultants om te weten waar te lobbyen en waar invloed uit te oefenen op aanstaande besluiten; of voor ambtenaren om zicht te hebben op de samenloop en interactie van regels en deze te incorporeren bij het maken van beleid, voorbereiden en toepassen van regels en adviseren van ministers, politici en anderen; en voor rechters en advocaten om te kunnen navigeren in de veelgelaagde rechtsorde en de juiste regel of uitspraak te vinden en om te kunnen gaan met de samenloop van regels en de onderlinge verhouding daarvan. We zien immers dat wetgevers, rechters, toezichthouders, rijksoverheid en lagere overheden geconfronteerd zijn met complexe stelsels van nationale en internationale regels, besluiten, afspraken, uitspraken en aankondigingen. Zicht daarop en inzicht daarin zijn voor iedere jurist van het heden en de toekomst cruciaal.
Leerdoelen van het vak:
- De student heeft kennis van de verschillende vormen van juridische interactie tussen Europees en nationaal constitutioneel recht.
- De student kan onderzoeken hoe recente ontwikkelingen in het Nederlandse staatsrecht zijn beïnvloed door Europese integratie.
- De student kan analyseren op welke manier nationaal staatsrecht, en met name het Nederlandse staatsrecht, relevant is voor het proces van Europese integratie.
- De student kan in een specifieke juridische casus de invloeden van nationaal en Europees constitutioneel recht identificeren.
- De student kan ontwikkelingen in Europees constitutioneel recht en nationaal constitutioneel recht bekritiseren vanuit het perspectief van de goede samenwerking tussen Europees en nationaal recht.
- De student kan communiceren over de uitkomst van een eigen analyse van een juridische casus door middel van een presentatie en een essay.
Voorwaarden
- Afgeronde bachelor recht
- Basiskennis van het nationale staatsrecht en van het Europese recht wordt verondersteld
Aanbevolen literatuur
Het blok zal worden opgebouwd met een reader en een boek. Aangezien het vak ingaat op de actualiteit, kan de literatuur nog worden aangevuld met andere stukken.
Het voorgeschreven boek is:
A.W. Heringa
Europees Nederlands Staatsrecht - Het Nederlandse staatsrecht beïnvloed door internationaal en Europees recht